Objawy SM

Stwardnienie rozsiane charakteryzuje się uszkodzeniami określonych obszarów ośrodkowego układu nerwowego. Objawy SM są efektem zapaleń w mózgu i rdzeniu kręgowych, a to jaki objaw wystąpi u danej osoby zależy od tego, która część została objęta zapaleniem lub w jakim obszarze doszło do uszkodzeń nerwów. Nie ma jednego wzorca objawów SM - każda osoba chorująca może doświadczać różnych symptomów, o różnym nasileniu, które mogą wystąpić w różnych momentach chorowania. Nie każdy z symptomów stwardnienia rozsianego może być również widoczny gołym okiem. Poniżej znajdziesz więcej informacji o oznakach stwardnienia rozsianego.

 PIERWSZE (WCZESNE) OBJAWY SM 
Pojawiają się w momencie wystąpienia choroby, rozwijają się gwałtownie.
1. ZABURZENIA WIDZENIA najczęściej w postaci tzw. zapalenia nerwu wzrokowego, które zazwyczaj dotyczący jednego oka. Przejawia się zaburzeniami ostrości widzenia, błyskami i punktami świetlnymi, podwójnym widzeniem, mroczkami w polu widzenia, ubytkiem pola widzenia. Objawem zejściowym zapalenie nerwu wzrokowego może być również zaburzenie widzenia barw. Zapaleniu nerwu wzrokowego towarzyszyć może ból gałki ocznej. To często (aż u 25% chorych na SM) pierwszy objaw stwardnienia rozsianego;
2. ZABURZENIA CZUCIA - m.in. mrowienie, drętwienie, uczucie pieczenia, przeczulica, uczucie wbijania igieł w skórę.
3. STOPNIOWO NARASTAJĄCY NIEDOWŁAD
4. ZABURZENIA RÓWNOWAGI - uczucie niestabilności, nieprawidłowego położenia w przestrzeni, z towarzyszącymi zawrotami głowy czy uczuciem "wirowania podłogi". 

 NAJCZĘSTSZE OBJAWY SM 
1. ZABURZENIA CZUCIA - m.in. drętwienia, mrowienia, objawy korzeniowe, kłujący ból, pieczenie. Jednym z tego typu objawów jest tzw. objaw Lermitte'a, który opisać można jako wrażenie prądu przebiegającego wzdłuż kręgosłupa i kończyn co jest efektem przygięcia głowy do klatki piersiowej;
2. ZABURZENIA RUCHOWE - niedowład, ciężkość kończyn, które mogą mieć charakter postępujący, zależne są od pory dnia, temperatury itp.;
3. ZABURZENIA KOORDYNACJI I RÓWNOWAGI
4. SPASTYCZNOŚĆ -  nadmierne nieprawidłowe napięcie mięśni, które powoduje, że mięśnie nie rozluźniają się powodując sztywność. Dotyczyć może różnych części ciała. Występuje o około 70% chorych. Czynnikami nasilającymi je są ból, gorączka, przewlekłe zaparcia i infekcje dróg moczowych. 
5. PRZEWLEKŁE ZMĘCZENIE - przejawia się jako utrata energii zarówno fizycznej jak i psychicznej. Może być samodzielnym objawem choroby lub towarzyszyć depresji, zaburzeniom snu czy utracie siły mięśni.
6. ZABURZENIA FUNKCJI ZWIERACZY - charakteryzują się trudnościami w oddawaniu moczu lub stolca, albo wręcz przeciwnie - wiążą się z nietrzymaniem moczu lub stolca. W przypadku ich wystąpienia można zastosować leczenie objawowe. Ważna jest również prewencja, czyli ćwiczenie mięśni zwieraczy np. dzięki ćwiczeniom mięśni Kegla;
7. ZABURZENIA FUNKCJI SEKSUALNYCH - m.in. problemy z erekcją, osiąganiem orgazmu, nawilżeniem pochwy;
8. BÓL - może mieć różne podłoże: neuropatyczne, psychogenne, zapalne czy mieszane. Jego leczenie należy rozpocząć od określenia natężenia i rodzaju bólu. Należy pamiętać, że oceny samego bólu zawsze dokonuje osoba chora;
9. ZABURZENIA FUNKCJI POZNAWCZYCH - przejawiają się jako problemy z koncentracją, zapamiętywaniem, prędkością przetwarzania informacji czy planowaniem albo podejmowaniem decyzji. Stanowi trudność w procesie nauki i w pracy, dlatego nie należy go lekceważyć. To również zaburzenia funkcji językowych, najczęściej przejawiające się problemami w znalezieniu odpowiedniego słowa, przez co komunikacja staje się mniej płynna. 
10. ZABURZENIA PSYCHICZNE - m.in. depresja, zaburzenia lękowe, chwiejność emocjonalna, zaburzenia lękowe, zespół rzekomoopuszkowy;
11. DYZARTRIA - dyzartria charakteryzuje się spowolnioną, nieprecyzyjną, bełkotliwą mową, osłabioną siłą głosu i kontrolą tonu głosu, pauzami pomiędzy słowami, mową nosową. 

Niektóre z objawów SM nazywa się niewidocznymi lub niewidzialnymi ponieważ nie są dostrzegalne na pierwszy rzut oka lub tak oczywiste dla osób postronnych. Niewidoczne objawy mogą utrudniać osobom z SM codzienne funkcjonowanie i obniżać jakość ich życia nie mniej niż te dostrzegalne (jak np. problemy z poruszaniem się). Dla ludzi z zewnątrz, osoba z SM doświadczająca niewidocznych objawów może wyglądać tak jak wcześniej, a jej funkcjonowanie na pozór może wydawać się niezmienione. Niewidzialne objawy mogą być też często źle interpretowane przez osoby z zewnątrz, które nie wiedzą o ich istnieniu, np. chory na SM doświadczający przewlekłego zmęczenia może być postrzegany jako rozleniwiony, a ten z depresją jako celowo unikający kontaktu z otoczeniem.

Do niewidocznych objawów SMmożna zaliczyć problemy ze wzrokiem, zaburzenia poznawcze, przewlekłe zmęczenie, ból, zaburzenia czucia, zaburzenia pracy pęcherza moczowego i jelit, depresja i inne zaburzenia nastroju, zawroty głowy, problemy seksualne.

Posłuchaj też innych naszych webinarów i materiałów dot. objawów niewidocznych: https://ptsr.org.pl/strona/168,webinary-i-podcasty-o-sm