- O SM
- Życie z SM
- NMOSD
- O PTSR
- Chcesz pomóc?
- Jak pomagamy
- Specjaliści
Infolinia
+48 22 127 48 50Stwardnienie rozsiane (SM) to jedna z najczęściej występujących w światowej populacji chorób układu immunologicznego, która dotyka ośrodkowego układu nerwowego (czyli mózgu i rdzenia kręgowego).
Przyczyną stwardnienia rozsianego jest wadliwe działanie układu odpornościowego (immunologicznego), który odpowiedzialny jest za ochronę naszego organizmu przed wirusami, bakteriami itp. W SM układ odpornościowy atakuje warstwę ochronną nerwów – mielinę, która zabezpiecza je przez zniszczeniem, a także pozwala również na szybsze przesyłanie sygnałów nerwowych. Proces uszkadzania mieliny przez komórki układu odpornościowego nazywany jest demielinizacyjną. W miejscu, w którym mielina zostaje zaatakowana, powstaje zapalenie, powodujące zaburzenia w przepływie informacji nerwowych – ich spowolnienia lub z czasem nawet całkowite ich zahamowanie. To z kolei prowadzi do pojawiania się objawów stwardnienia rozsianego.
Jeżeli uszkodzenie mieliny jest poważne, w miejscu, w którym została zaatakowana powstaje stwardniała blizna. Nazwa choroby odwołuje się właśnie do tego procesu. Sclerosis oznacza zbliznowaciałe stwardnienie powstałe w miejscu uszkodzenia mieliny, a multiple liczne miejsca w ośrodkowym układzie nerwowym, w których te uszkodzenia powstają. W zależności od miejsca powstania blizny (stwardnienia) w mózgu lub rdzeniu kręgowym dana funkcja organizmu (np. poruszanie się, widzenie, odczuwanie) zostaje zaburzona lub wstrzymana. W raz postępem procesu chorobowego uszkodzeń w ośrodkowym układzie nerwowym przybywa, mielina zanika, a aksony, czyli włókna nerwowe – zostają utracone. To powoduje, że objawy SM nie cofają się, a z czasem – pogłębiają. Zobacz naszą animację, która pokazuje to, w jaki sposób stwardnienie rozsiane wpływa na ośrodkowy układ nerwowy.
Stwardnienie rozsiane ma trzy główne postacie: rzutowo-remisyjną (ang. relapsing-remitting MS, RRMS), pierwotnie postępująca (ang. primary progressive MS, PPMS) oraz wtórnie postępująca (ang. secondary progressive MS, SPMS). SM charakteryzuje się dużą różnorodnością objawów, u każdej osoby z SM mogą pojawiać się inne z nich, o różnym nasileniu i czasie wystąpienia. Więcej o objawach SM przeczytasz tutaj.
Na świecie na SM choruje 2,6 miliona osób. W Polsce populacja chorych szacowana jest na około 55 tysięcy osób (dane: https://analizy.mz.gov.pl/html/zpa_sm/chorobowosc.html)
. Stwardnienie rozsiane nazywa jest chorobą młodych dorosłych, ponieważ diagnoza stawiana jest najczęściej wśród osób w przedziale wiekowym 20-40 lat. Wśród zdiagnozowanych na rzutowo-remisyjną postać przeważają kobiety, natomiast w przypadku pierwotnie postępującej postaci SM nie widać różnicy w zachorowalności w zależności od płci. Należy pamiętać, że na stwardnienie rozsiane chorują również dzieci, a także osoby starsze (po 50 roku życia). SM jest najczęstszym powodem o podłożu neurologicznym niepełnosprawności u młodych dorosłych.
Choć obecnie choroba uznawana jest za nieuleczalną, to dzięki odpowiedniej terapii lekami modyfikującymi przebieg choroby, zdrowemu stylowi życia i wdrażaniu leczenia objawowego, osoby z SM mogą cieszyć się dobrą jakością życia.