Przestrzeganie leczenia

Leczenie w SM to proces długoterminowy, który wymaga będzie dużego zaangażowania i może okazać się wyzwaniem, zwłaszcza że większość leków dostępnych w terapii rzutowo-remisyjnej postaci SM jest w postaci zastrzyków lub infuzji dożylnej (kroplówki) i wymaga regularnego przyjmowania. Aby przestrzeganie terapii lekowej (tzw. adherencja) było możliwe musisz zaakceptować potrzebę leczenia, wytrzymać proces terapii, stosować się do zaleceń dotyczących przyjmowania leku.

Oto czynniki, które mogą przeszkadzać w przestrzeganiu leczenia:

- brak rzutów i brak objawów - przy braku występowania rzutów i objawów niektóre osoby mogą czuć, że leczenie jest im już niepotrzebne  lub, że nie muszą go jeszcze rozpoczynać. Takie podejście jest jednak mylne, ponieważ zmiany w OUN mogą występować nawet przy braku widocznych dla oka objawów.

- problemy ze wstrzykiwaniem leku – niektóre osoby czują lęk i niepokój przed wstrzyknięciem lub budzi to ich obrzydzenie. Inni mają różne przekonania wobec wstrzyknięć – że są niebezpieczne bądź identyfikują je jako objaw choroby. Jeszcze inni obawiają się bólu, nieprzyjemnych doznań.

- postrzegany brak skuteczności terapii – można również uważać, że lek nie przynosi efektu, ponieważ pojawią się nowe objawy choroby lub też te obecne nie ustępują. Leki immunomodulujące nie likwidują choroby, jednak pozytywnie wpływają na procesy dziejące się w naszym OUN spowalniając chorobę .

- skutki uboczne przyjmowania terapii – większość terapii SM może powodować różne skutki uboczne, co może zniechęcać do ich przyjmowania. Jednakże, większość z tych objawów może zostać zniwelowana lub zmniejszona w czy może doradzić Ci lekarz bądź pielęgniarka.

- niezadawalająca relacja lekarz-pacjent – niewystarczające wsparcie, brak empatii, słaba relacja lekarz-pacjent mogą zniechęcać Cię do przyjmowania leków.

- zaburzenia poznawcze lub problemy ruchowe, stan psychiczny (np. depresja) – niektóre z objawów SM takie jak problemy z pamięcią, problemy motoryczne czy np. depresja mogą osłabiać  przestrzeganie terapii. W takich przypadkach warto stosować różnorodne strategie radzenia sobie z tymi problemami.

Poniższe propozycje mogą pomóc w przestrzeganiu planu leczenia:

- edukacja – dowiedz się od lekarza lub pielęgniarki o bezpieczeństwie wstrzyknięć, najlepszych technikach podania leku, sposobach minimalizowania skutków ubocznych, ale także o tym jak leczenie wpływa na przebieg choroby. Wiedza ta wpłynie na cele  terapii. Pomoże też zredukować lęk związany z podaniem leku;

- cele terapii – ustal z lekarzem realistyczne cele swojej terapii lekami immunomodulującymi;

- wsparcie rodziny, budzik lub alarm w komórce – pomogą przypomnieć, że czas jest przyjąć lek;

- relaksacja – techniki sprzyjające rozluźnieniu organizmu mogą zminimalizować ból przy wstrzyknięciach.

Źródło: Kathleen Costello, Patricia Kennedy i Jo Scanzillo. Recognizing Nonadherence in Patients With Multiple Sclerosis and Maintaining Treatment Adherence in the Long Term. Medscape J Med. 2008; 10(9): 225.