Ból jest częstym objawem w SM, doświadcza go nawet 29 - 86% osób cierpiących na tę chorobę i może pojawić się w każdym momencie jej trwania. Do niedawna lekarze uznawali, że stwardnienie rozsiane nie może powodować bólu, jednak obecnie uważa się, że jest on „niewidzialnym” objawem SM. Żadna z osób ze stwardnieniem rozsianym nie będzie odczuwać bólu w identyczny sposób, jednak u wszystkich może on upośledzać codzienne aktywności a także wpływać na nastrój oraz obniżać jakość życia. Dlatego ważne jest, aby o bólu w SM mówić oraz szukać pomocy u specjalistów, którzy pomogą w jego zwalczaniu.

Uważa się, że przyczyną bólu w stwardnieniu rozsianym może być demielinizacja obszarów centralnego układu nerwowego odpowiadających za przesyłanie informacji i odbiór bólu, ale jego pojawienie się może być też wtórne do innych objawów, np. spastyczności. Bóle mogą przejawiać się pod postacią m.in. neuralgii trójdzielnej (intensywnego i nagłego, rwącego wrażenia bólowego na twarzy), objaw Lhermitte’a (uczucie kłucia, prądu elektrycznego przebiegającego wzdłuż kręgosłupa w momencie pochylenia głowy do przodu), zapalenia nerwu wzrokowego (ból za gałką oczną, powodujący zaburzenia widzenia), stałego bólu kończyn, boleśnie zmienionego czucia – parestezji (uczucia wbijanych igieł, łaskotania, palenia, sztywności, swędzenia), „uścisku SM” (uczucia uciskania wokoło klatki piersiowej), bólu mięśniowo-szkieletowego, któremu towarzyszą takie objawy jak osłabienie, spastyczność. Nieprawidłowa postawa, brak ruchu to czynniki, które obciążają kości, mięśnie, stawy i mogą prowadzić do odczuwania bólu. U osób ze stwardnieniem rozsianym często pojawiają się także bóle głowy. Ból towarzyszyć może także spastyczności. Należy pamiętać, że ból w SM może wynikać także z innych przyczyn, np. być rezultatem chorób współtowarzyszących (np. infekcji pęcherza moczowego) lub przyjmowania leków opóźniających przebieg SM (leczenie interferonami może powodować objawy grypopochodne).

Ponieważ ból w SM jest bardzo zróżnicowany, dotyczy bardzo dużej grupy osób i może wpływać na jakość życia, ograniczać aktywność oraz np. zwiększać ryzyko wystąpienia depresji, ważnym jest odpowiednie leczenie i zajmowanie się bólem. W przypadku bólu do jego łagodzenia wykorzystywana jest farmakoterapia, np. leki przeciwdrgawkowe, przeciwdepresyjne, kanabinoidy czy przeciwbólowe, ale w walce z nim pomóc mogą również ćwiczenia fizyczne, fizjoterapia, techniki relaksacyjne. Przed zastosowaniem terapii istotnym jest jednak znalezienie prawdopodobnej przyczyny bólu a metody leczenia powinny być dobrane indywidualnie do potrzeb osoby z SM. Zawsze należy skonsultować się z lekarzem, który zastosuje odpowiednie metody leczenia lub też pokieruje chorego do innych specjalistów.

Zapoznaj się z naszą broszurą dotyczącą bólu: https://dane.ptsr.org.pl/wydawnictwa/SM02/pdf/06_sm_i_bol.pdf

Źródła:

www.msif.org

Malec-Milewska, M. Ból u chorych na stwardnienie rozsiane. Medycyna Paliatywna w Praktyce 2014; 8, 1, 29–40.