Leczenie postępujących postaci

Do niedawna nie istniał lek, który mógłby wpłynąć na przebieg choroby u osób z postępującymi postaciami SM. Dostępne preparaty stosowane w leczeniu rzutowo-remisyjnej postaci okazywały się nieskuteczne (lub skutecznie w stopniu znikomym) w leczeniu progresywnych typów stwardnienia rozsianego. Było to związane z mechanizmem działania tych preparatów (polegającym na hamowaniu występowania zmian zapalnych, które w postaciach postępujących występują w niewielkim stopniu).

Od 2018 roku w Europie zarejestrowany jest lek o nazwie okrelizumab do stosowania przez osoby ze wczesną postacią pierwotnie postępującego SM (czyli taką, w której wciąż widoczna jest aktywność zapalna). Od 1 listopada 2019 roku preparat jest w Polsce refundowany w ramach programu lekowego 2 linii dla osób z rzutowo-remisyjną i pierwotnie postępującą postacią SM.

Okrelizumab to humanizowane przeciwciało monoklonale podawane we wlewie dożylnym (w kroplówce). Podaje się go w kilku dawkach: dawka początkowa to dwa podania w odstępie 2 tygodni. Kolejne dawki podawane są co 6 miesięcy. Lek, co wykazały badania kliniczne, zmniejsza aktywność rzutową, spowalnia postęp niepełnosprawności, redukuje zmiany zapalne w mózgu (widoczne na obrazach MRI). O tym, czy u danego pacjenta preparat może być zastosowany decyduje lekarz, po ocenie klinicznej oraz analizie badań rezonansowych. Pacjent musi też spełniać kryteria programu lekowego.

W 2020 roku Europejska Agencja Leków (ang. European Medicines Agency, EMA) zarejestrowała lek o nazwie siponimod do leczenia wczesnej postaci wtórnie postępującego SM. Siponimod przyjmowany jest w postaci tabletki, raz dziennie. W Polsce lek jest wciąż nierefundowany, ale być może zmieni się to od listopada 2022 r.

Badania kliniczne, które w kontrolowanych warunkach oceniając skuteczność oraz bezpieczeństwo substancji możliwych w leczeniu postępujących postaci stwardnienia rozsianego wciąż trwają, co daje nadzieje na pojawienie się kolejnych leków i poszerzenie grupy chorych objętych skutecznymi terapiami.